Geadopteerde apoftegmata.
De kroongetuige dáárvoor, dat Bin Laden en de ‘hijacker’ alleen de daders zouden zijn geweest, namelijk Khalid Sjeik Mohammed, werd in Guantanamo 182 keer aan waterboarding onderworpen. Weliswaar gaf zelfs de Heilige Inquisitie (…) die foltermetode steeds meer op vanaf het midden van de zeventiende eeuw, maar sinds 9/11 zijn de methodes van de Heksenhamer van 1486 weer en vogue. En na George Bushs uitspraak “Met ons of met de terroristen” zijn, zoals in het origineel, diegenen, die de activiteit van de duivel bestrijden, zélf door hem bezeten (“terroristen”).
Marcus Klöckner op de Nachdenkseiten. 9/8/2021.
***
Of dook niet, – in plaats van het vrouwentype dat Christus geschapen had in Maria, Agnes, Theresia, Elisabeth van Thüringen en andere, – een totaal ander type weer op in de wereld, het type van de vrijzinnige Jezabel, van de heerszuchtige en gewelddadige Athalia, de op luxe verliefde Semiramis, de lichtzinnige Dina, de verleidelijke en geniepige Dalila, de echtbrekende en wrede Herodias?
Otto Cohausz S.J., Jesus Christus, der König etc., Kaldenkirchen 1926.
***
Oh goden! Want ook dat is god, als het geschiedt dat vrienden elkaar herkennen.
Euripides
***
Literatuurkritiek krijgt het op de radio steeds moeilijker. Nu goed, in de DDR bestond die ook niet. Wist u dat?
Der Freitag
***
Zijn er niet in onze dagen meer en beter doorvoede filosofen dan ooit in de geschiedenis van de mensheid?
Peter Decker
***
…stelde T.S. Elliot vast dat er ogenblikken zijn waarop men alleen maar de keuze heeft tussen sektarisme en ongeloof, en waarin een religie slechts in leven kan worden gehouden door een sectaire afsplitsing van het eigenlijke lichaam. Daarin bestaat vandaag onze enige kans. Alleen door een “sectaire afsplitsing” van het overgeleverde Europese erfgoed, alleen doordat we ons afscheuren van het zich in staat van ontbinding bevindende corpus, kunnen we de Europese erfenis levendig houden. Het is geen gemakkelijke opgave, en ze dwingt ons tot een riskante sprong in het ongewisse, maar het enige alternatief is het sluipende verval, het geleidelijk afglijden van Europa in wat Griekenland voor het hoog-ontwikkelde Romeinse rijk was: een reisdoel voor nostalgische cultuurtoeristen, zonder werkelijk belang.
Slavoj Žižek
***
Ons is de literaire cultuur eigen en het Griekendom, want wij vereren de goden. Voor u daarentegen is het gebrek aan literaire cultuur kenmerkend, en ruwe onbeschaafdheid. Uw wijsheid heeft niets wat het gebod ‘geloof’ overstijgt.
Keizer Julianus ‘de Afvallige’ (332-363) tot de christenen.
***
‘Als Kolonialmacht hatte Belgien dafür gesorgt, dass der Anteil der Einheimischen mit Studienabschluß – mit Ausnahme von Theologen – nahezu bei Null lag.’
Raj Spielmann: https://www.heise.de/tp/features/AIDS-als-koloniales-Ueberbleibsel-4403543.html
***
als de dolfijnen zouden grazen
op het land en
de golven aanzwellen tot oevers en
tot bergen – wat kon je nog
als wonderen verwachten dan
Archilochos (+- 680 – 645 voor Chr.)
***
‘In het begin vindt censuur totaal ‘vrijwillig’ plaats, en als vanzelf. Als men over de mediale infrastructuur kan beschikken om de gewenste consensus-mening voor te geven, sluiten de zelfstandige (freelance; LM) culturele elites zich uit eigen beweging aan; iedere andere houding zou neerkomen op economische zelfmoord.’ (uit: Raymond Unger: Die Wiedergutmacher. Das Nachkriegstrauma und die Flüchtlingsdebatte. Geciteerd naar Jürgen Fritz: https://juergenfritz.com/2018/12/08/buecher-des-jahres-2018/
***
Asger Jorn aan Guggenheim 1964.
***
Uit een interview van Jan C. Behmann en Mladen Gladić met Peter Handke. Der Freitag, Ausgabe 34/september 2018
Hebt u iets dat niet gepubliceerd worden mag?
Nee, nee, ik ben een levend geheim, ik heb geen geheimen. Het leven is onvatbaar heerlijk en onvatbaar tragisch.
Terug naar mevrouw Westermann [een recensente; LM]…
Hoe kan die het zich veroorloven zulke gezwets over mij te verkopen.
Frau Westermann spreekt voor de modale lezer – als dat nu niet te laatdunkend gezegd is.
Een modale lezer is geen lezer. Dat is misschien nog laatdunkender. Een lezer is een lezer. Zoals Gertrude Stein zegde: een roos is een roos is een roos. De literatuur heeft haar waardigheid verloren. Dat is waar. Niet voor mij. Ik sta op de waardigheid van wat ik doe.
Het hele interview staat hier: https://www.freitag.de/autoren/der-freitag/ich-habe-keine-schublade
***
‘Voor de verstandige zijn zijn vijanden nuttiger dan voor de domme zijn vrienden.’
Baltasar Graciàn, Handorakel 84; naar de vertaling van Arthur Schopenhauer.
***
Vrede is niet alles, maar zonder vrede is alles niets.
Willy Brandt.
***
Sint-Pieter riep:
Jedweden der sich im Leben
Mit Philosophie hat abgegeben
Zumalen mit der gottlos deutschen
Ich soll ihn schimpflich von hinnen peitschen.
Heinrich Heine, Romancero 262.
***
Mag dit in de geadopteerde apoftegmata? (vraagt Eurykleia).
Over Antwerpen:
‘Ici on ne lit pas, on calcule. Seuls les flamingants lisent. Ils sont vingt.’
Jan van Rijswijck. Gecit. door
Hendrik Elias, Gesch. Vl. Gedachte, 4, 440.
***
Jan Onghena (Cfr. Apoftegmata; Kinderziekte. Op deze stek, november 2016.)
Jan Onghena was een Gentse rederijker wiens werk volledig verloren is. Hij was aangeklaagd omwille van zijn ketterse ideeën en hij kreeg de doodstraf. ‘Na het aanhoren van het vonnis zegt Jan Onghena dat hij niet ziek is maar nu toch wel vreest aan deze ziekte te zullen sterven.’[1] Dit apoftegma is alles wat er van zijn werk is overgebleven.
[1] Ramakers: Nonconformisten, p. 29. (Cfr. bibliografie.)
***
Willem Poelgier (Cfr. Apoftegmata; Kinderziekte. Op deze stek: november 2016.)
Een andere door de katholieken vermoorde schrijver uit de zestiende eeuw was Willem Poelgier. Ook van hem is er alleen een bonmot overgeleverd: ‘Toen hij voor het gerecht bedreigd werd met onthoofding, reageerde hij verontwaardigd met de vraag waar hij dan in het vervolg zijn hoed zou moeten laten.’ (Ramakers, p. 29.)
***
Arnold Geulinckx, zoals hij door Nietzsche geciteerd wordt (KSA, 9/518):
‘Ubi nihil vales
Ibi nihil velis.’
‘Daar waar je niets vermag, kun je beter ook niets willen; als je niet in staat bent iets met succes te ondernemen, dan kun je er beter ook niet aan beginnen.’
***
Een filosoof die ter redactie wel geapreccieerd wordt is de Oostenrijker Fritz Mauthner, de vader van de taalfilosofie. Dit is een uitspraak van hem:
“Die meisten Menschen leiden an dieser geistigen Schwäche, zu glauben, weil ein Wort da sei, muss es auch das Wort für etwas sein; weil ein Wort da sei, muss dem Worte etwas Wirkliches entsprechen.”
‘De meeste mensen lijden aan deze intellectuele zwakheid, dat ze geloven dat, omdat een woord bestaat, dat ook een woord voor iets moet zijn; omdat het woord bestaat, moet er ook iets dat werkelijk is mee overeenkomen.’
Hoe superieur drukt Goethe dezelfde gedachte uit in de Faust (v. 2565 e.v.):
‘Gewöhnlich glaubt der Mensch, wenn er nur Worte hört,
Es müsse sich dabei doch auch was denken lassen.’
In de Faustvertaling van Adama van Scheltema:
‘Gewoonlijk meent de mensch, als hij maar woorden hoort,
Dat daarbij toch ook wat moet wezen om te denken.’
***
De mens is zijn eigen doel. (Wilhelm von Humboldt)
***
‘Wij kunnen de machthebbers en hun trawanten niet dwingen de waarheid te accepteren, maar we kunnen ze dwingen steeds schaamtelozer te liegen.’ Gudrun Ensslin.
(Hier geplaatst door Coralie Coloratuur, op 31 mei 2017.)
***
De specialisten van HP schatten dat Henry Koehn tijdens zijn verblijf in Brussel zowat vijfhonderd brieven aan zijn vrouw, Eva, moet hebben geschreven. Ze waren pas een paar weken voor de oorlog uitbrak getrouwd. Hij schreef haar ongeveer twee keer per week. Een deel van die brieven is op het einde van de oorlog verloren gegaan – Eva vluchtte met haar kleine pleegdochter en een handkar met alles wat ze nog bezat vanuit het oosten. 
