Paestum, archeologische site, najaar 2016. Ook in Italië zijn er mannen wier smaak inzake kledij pas door hun verloofde gevormd en veredeld wordt.

28 februari 2017. Coralie Coloratuur.

Toen ik zeventien, achttien jaar was leidde ik een leven van uitspatting en verdorvenheid, tot ik door toedoen van een goede vriend plotseling de waardeloosheid daarvan leerde in te zien. Sommige lezers hebben gedacht dat mijn verloving op de klippen gelopen was omwille van Evaristo’s moeder. Dat was niet het geval.

Maar ik kan niet ontkennen dat mijn inkeer indertijd gepaard ging met een toegenomen verlangen naar romantiek. Ach, wat voor een romantische kern steekt er in het streng denkende filosofische wezen dat ik ben! Zo suggereerde ik Evaristo iets dat…

Ik vertelde hem over Raymundus Lullus, een filosoof uit de veertiende eeuw die vooral naam gemaakt heeft als bestrijder van de ongelovige zogenaamde averroïsten. Meer bepaald ook als haatslingerende en om de brandstapel schreeuwende vervolger van Siger van Brabant, de top-averroïst.

Nu was deze Lullus ook niet altijd even vroom geweest. Op een bepaald moment was hij waanzinnig verliefd op een zekere Leonore del Castello, die in de kerk van de heilige Eulalie naar de mis ging. Lullus volgde haar te paard de kerk in, tot voor het hoogaltaar.

Lucas doet genoeg zijn best om mij die romantische trek uit te drijven – ‘door romantiek bedorven’, ben ik – maar ik kan het niet helpen, diep in mijn binnenste… Zo vertelde ik Evaristo het verhaal van Lullus en liet verstaan dat ik bereid zou zijn met een sluier aan de mis bij te wonen, het hoefde niet in de Sint-Eulalie te wezen. Wat een gevoel zou het zijn daar in het nauw te worden gebracht door een vurige ruiter, die me ook nog zou proberen te schaken – waarom moest hij me anders zo driest volgen tot in het heilige der heiligen? Ik zou niet anders kunnen dan deze moedige held en onstuimige minnaar innig lief te hebben, maakte ik Evaristo diets.

Maar toen bleek dat hij helemaal niet zo romantisch was als ik, wat toch normaal zou zijn geweest en een goede basis voor een gelukkige relatie. Zelfs Lucas vond in dit geval mijn verlangen niet overdreven en meende dat zo’n actie te paard in overeenstemming kon worden gebracht met een klassieke verhaal-opbouw, een Griekse geest en de wetten van maat en orde. ‘Je moet nog chaos in je hebben om een dansende ster te kunnen baren,’ zegt hij vergoelijkend, Nietzsche citerend (KSA 4, 19).

Zelfs bij een te waarderen mediëvist als Alain de Libera krijg je het gevoel van valkuilen en holle ruimtes als hij over Siger van Brabant begint. De Libera zegt dat Siger herhaaldelijk vermoord is, maar hij levert eigenlijk geen fundamentele kritiek op de moordaanslagen. Een erg bezwaarlijke omstandigheid is dat je om in die materie een echte specialist te worden de kennis van het Latijn, maar ook die van het Arabisch niet kunt missen. Juist de revolutionaire, echt filosofische denkers van de dertiende eeuw waren sterk beïnvloed door Arabische filosofen – vandaar averroïsten, naar Averroës – de Spaans-Arabische filosoof Ibn Rušd. Maar misschien is er hoop! Wie wel eens in een universiteitsbibliotheek komt ziet ze daar zitten, de Arabische meisjes met hoofddoeken. Ik geloof dat het van die kant zal moeten komen.

Overigens, die Raymundus Lullus. Na de episode met Eleonora werd hij een verwoed ketterjager. Vanzelfsprekend is de naam Lullus gelatiniseerd.

Als we dus de Latijnse uitgang schrappen, wat blijft er dan over?

CcAed.